شناسایی ومقایسه اجزای موثرموجود در اسانس گیاه شوید(anethum graveolens) ایرانی با روشهای مختلف استخراج با استفاده از دستگاه gc/mass وروش تفکیک منحنی چند متغیره

امروزه به دلیل عوارض جانبی داروهای شیمیایی، تقاضا در زمینه داروهای گیاهی افزایش یافته است. gc-ms یکی از قویترین تکنیک ها در آنالیز اسانس های استخراج شده از گیاهان است. هنگام استفاده از این تکنیک به دلیل حضور انحرافات خط زمینه و احتمال همپوشانی پیک ها، شناسایی صحیح ترکیبات تشکیل دهنده اسانس ها امکانپذیر نمی باشد. در حال حاضر، با به کارگیری روش های تفکیک کمومتریکس امکان شناسایی و تشخیص دقیق ترکیبات موجود در اسانس گیاه و مقدار مربوط به هر ترکیب وجود دارد. دراین مطالعه، اجزای تشکیل دهنده اسانس گیاه شوید حاصل از سه تکنیک استخراج شامل تقطیر با آب، تقطیر با بخار آب و تقطیر با انرژی مایکروویو با تلفیق روش های gc-msوتفکیک منحنی چند متغیره - حداقل مربعات متناوب استخراج و نتایج حاصل مقایسه شده اند. در مرحله اول آنالیز اسانس حاصل از روش استخراج تقطیر با آب، تقطیر با بخارآب و تقطیر با مایکروویوو با دستگاه gc-ms وبدون به کارگیری تکنیک تفکیک کمومتریکس به ترتیب سی وسه، پنجاه وشش وهجده گونه شناسایی شدند که پس از به کارگیری روش تفکیک منحنی این تعداد به شصت و چهار، شصت و هشت وپنجاه و پنج گونه افزایش یافت. با توجه به مقایسه نتایج به دست آمده از روش های مختلف استخراج مشاهده شد که تکنیک تقطیر با آب برای استخراج ترکیباتthymol،germacrene d ، dill apiole، 3-octadecyne و phytol، مناسب است.روش تقطیر با بخار برای استخراج ترکیبات ?-pinene،o-cymene ، ?-phellandrene و3,6-dimethyl-2,3,3a,4,5,7a-hexahydrobenzofuran نسبت به دو روش دیگر موفق تر است علاوه بر این بیشترین مقدار ?-phellandrene با روش تقطیر با انرژی مایکروویواستخراج می گردد و این روش برای استخراج ?-phellandrene مناسب تر از دو تکنیک دیگر می باشد.